Onze European Tree Workers en faunaspecialisten plaatsen eekhoornbruggen in Veldhoven en Oirschot

De groene aanpakkers van Jos Kanters Groenvoorziening zijn van veel markten thuis. De professionals, waaronder de technisch specialisten (European Tree Workers) en faunaspecialisten van Jos Kanters Groenvoorziening, hebben hun technische expertise laten zien bij de plaatsing van een eekhoornbrug in zowel Oirschot als Veldhoven.

In Oirschot had de opdrachtgever provincie Noord-Brabant ecologisch onderzoek laten uitvoeren. Uit het onderzoek, uitgevoerd door Royal Haskoning, kwam naar voren dat er eekhoorns in het plangebied zaten. Om hun leefgebied niet abrupt te verstoren, verstrekte de aannemer BAM Wegenbouw aan Jos Kanters Groenvoorziening de opdracht om in juli 2021 een eekhoornbrug te plaatsen. Deze hebben we op 19 november geplaatst.

Eerder in 2021 heeft ons team in opdracht van aannemingsbedrijf Van Gelder een eekhoornbrug geplaatst in Veldhoven. De aanleiding voor een eekhoornbrug werd gevormd doordat het bos bij de Moormanlaan in Veldhoven deels werd gekapt, waardoor het leefgebied van de eekhoorn in tweeën werd geknipt. Eind juni 2021 heeft Jos Kanters Groenvoorziening de brug geplaatst.

Samenwerking met BAM Wegenbouw

Olaf van Waijenburg, technisch manager bij BAM Infra Regionaal, trapt kortweg hij af met ‘Uitstekend’ als hij vertelt over de samenwerking met Jos Kanters Groenvoorziening. ‘Een van de pluspunten van Jos Kanters Groenvoorziening is dat zij niet alleen leveren in de uitvoering, maar vooral dat zij in het ook in het ontwerptraject mee kunnen denken,’ vervolgt hij. ‘Er wordt vaak gewerkt met UAV-GC-contracten, die niet tot in detail zijn dichtgetimmerd. Bovendien is landschapsinrichting niet onze core business. De expertise van Jos Kanters Groenvoorziening, ten aanzien van zaken zoals biodiversiteit en uitvoerbaarheid, is om deze redenen zeer welkom.’

De Eekhoornbrug

Boombewonende dieren zoals de eekhoorn kunnen via de boomkronen een weg oversteken indien de boomkronen zich op korte afstand van elkaar bevinden en elkaar aanraken. Wanneer de weg daarvoor te breed is, kan er een kunstmatige maatregel worden getroffen: de eekhoornbrug.

De eekhoornbrug is een constructie die boomkronen met elkaar verbindt. Er zijn verschillende constructies mogelijk. Het kan eenvoudigweg een touwbrug zijn. Dat is een touw dat tussen twee bomen is gespannen op een hoogte die doorrijhoogte garandeert, waarover eekhoorns met gemak kunnen oversteken. Het kan ook een ladderbrug, tunnelbrug, portaalbrug of natuurlijke brug zijn.

Willem van der Heijden, manager Bedrijfsbureau bij Jos Kanters Groenvoorziening legt uit: ‘Een eekhoornbrug is altijd maatwerk en verschilt per locatie en situatie. Belangrijke vragen die we ons stellen is: staan er goede bomen aan weerszijde van de weg die krachtig genoeg zijn om een eekhoornbrug te dragen en op spanning te trekken? Zo nee, kunnen we dan goede kunstmatige aansluitpunten plaatsen in de vorm van palen? Hoeveel rijbanen liggen er? Is er sprake van een obstakelvrije zone rond het gebied van de vangrail, waar geen palen geplaatst mogen worden? Hoe sterk en hoog moeten de palen zijn om de draagkracht te creëren die nodig is om de weg te kunnen overspannen?’

Oirschot en Veldhoven

Bij de twee projecten van Jos Kanters, in Oirschot en Veldhoven, wordt de eekhoornbrug gevormd door houten palen aan weerszijden en in de tussenbermen van het wegtracé. De palen zijn verbonden door een wegoverspanning die bestaat uit een eekhoornpad van twee staalkabels met daartussen een smal touwennet. Afstandhouders (van RVS of aluminium, afhankelijk van de voorkeur van de opdrachtgever in verband met de combinatie met staalkabels) bepalen de baanbreedte van de wegoverspanning. In het geval van Oirschot en Veldhoven waren de afstandhouders 30 cm breed.

Installatie

In Oirschot en Veldhoven heeft het team van Jos Kanters Groenvoorziening eerst de duurzame hardhouten palen geplaatst. Met een hoogwerker zijn de kabels en het net aan de palen vastgemaakt. Hierna zijn de kabels met het net over de weg gelegd. Vervolgens zijn deze omhoog gehesen, tot op een hoogte die de doorrijhoogte ruimschoots garandeert.

Willem vertelt over de handeling: ‘In beide gevallen was de weg afgesloten voor verkeer. In Oirschot zelfs een heel weekend, waarin de aannemer de weg asfalteerde. Door die wegafsluitingen konden we ongestoord de staalkabels over de weg heen leggen. Door de kabels hebben we het net heen geregen met de afstandhouders. Daarna hebben we het geheel vanaf één kant van de weg met een lier op spanning getrokken. Met paalkoppen hebben de eekhoornbrug bovenop de palen bevestigd en deze nogmaals na-gespannen zodat we zeker wisten dat alles netjes recht hing.’

Elke eekhoornburg is maatwerk

In Oirschot betrof de overspanning 66 meter en konden onze professionals het werk klaren door eenvoudigweg sterke, hardhouten palen recht in de grond te plaatsen. Maar in Veldhoven was sprake van een overspanning van 120 meter! Dat vereist sterke palen die enorm stevig staan. Hierdoor was het maken en installeren van de eekhoornbrug in Veldhoven wat complexer.

Willem legt uit: ‘We hadden extra sterk staande palen nodig door de overspanningsafstand van 122 meter. Maar tegelijkertijd lag er de eis dat we weinig palen zouden gebruiken, omdat er een brede voorsorteerstrook lag richting de stoplichten en snelweg toe. In overleg met de opdrachtgever hebben we ervoor gekozen om eerst betonplaten in de bodem te leggen tot 1,50 m diep. Op deze platen hebben we de hardhouten palen geplaatst, die we hebben ingesmeerd met een beitssoort die beschermt tegen rot- en schimmelvorming die ondergronds kan optreden. We hebben de palen aan de betonplaten bevestigd met een zelf ontworpen, stalen bevestigingsconstructie. Bij een grote overbruggingsafstand heb je te maken met trekkrachten én neerwaartse krachten, zeker bij ruige weersomstandigheden. Het stalen bevestigingsstuk tussen de betonplaat en de paal zorgt ervoor dat de paal niet heen en weer kan bewegen en niet de grond in kan zakken.’

De palen en betonplaten die in Veldhoven zijn toegepast zijn vooraf vervaardigd door het team van Jos Kanters Groenvoorziening. Ook de palen zijn van tevoren voorzien van stalen bevestigingsconstructies. De palen, betonplaten, staalkabels en touwennet zijn als losse onderdelen naar de locatie gebracht en ter plekke in elkaar gezet.